موقعیت یابی مناسب جهت توسعه فیزیکی شهر با استفاده از مدل AHP و منطق فازی در محیط GIS (نمونه موردی: شهر شهرکرد)

محرمی, میثم; خانی پردنجانی, حامد; رضایی, علی

موقعیت یابی مناسب جهت توسعه فیزیکی شهر با استفاده از مدل AHP و منطق فازی در محیط GIS (نمونه موردی: شهر شهرکرد)

نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

¹ کارشناس ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی دانشگاه تبریز

² گروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی دانشگاه خوارزمی تهران

³ گروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی،دانشگاه خوارزمی ، تهران ، ایران

چکیده

توسعه روزافزون شهرها باعث بروز مشکلات بسیار جدی در زندگی روزمره بشر می شود. از سویی نمی توان توسعه شهری را محدود ساخت بلکه باید آن را متناسب با نیازهای امروز و فردای بشر آماده نمود، به گونه ای که از وارد آمدن آسیب به محیط زیست جلوگیری شود. در ایـن پـژوهش سـعی شـده اسـت بـا شناسـایی ویژگـی هـای محیطـی، خصوصـاً ویژگـی هـای ژئومورفولــوژیکی و ارزیــابی آن، مکــان هــای بهینــه بــرای توســعه شــهری شهرکرد مشــخص شــود. بدین منظور از 13 شــاخص اســتفاده گردید و بــا اســتفاده از تلفیــق دو مــدل منطــق فــازی و AHP ابتـدا هـر کـدام از لایـه هـا در محـیط نرم افزار ArcGIS فـازی شـدند و بعـد از ضـرب وزن لایه هـای حاصـل از AHP در هـر کـدام از لایـه هـا، عملگـرهای ضـرب، جمـع فـازی و گامـای فـازی اجرا شد. در نهایـت گامـای بهینـه در ArcGIS بـه 5کـلاس تناسـب تقسـیم‌بنـدی گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که 5/16درصــد منطقــه مــورد مطالعــه در کــلاس بسیار مناسب قــرار دارد و 9 درصــد از منطقــه در کــلاس بسیار نامناسب قــرار مــی‌گیــرد. نقشه حاصل از مدل مذکور نواحی با احتمال گسترش فـضایی برمبنـای روند گذشته را مشخص نموده و نواحی مناسب برای گسترش آتی را نیز ارائه کـرده است. بـر این مبنا نواحی شرقی، شمالی و جنوب شرقی شهر شهرکرد مناسب ترین نواحی برای گسترش آتی شهر می باشند.

کلیدواژه‌ها